Kwercetyna – właściwości, działanie, dawkowanie i najnowsze badania naukowe

Dowiedz się co czym jest Kwercetyna, poznaj mechanizmy działania Kwercetyna, korzyści zdrowotne oraz zalecane dawkowanie tego środka.

Kwercetyna to jeden z najczęściej badanych flawonoidów, który występuje w wielu roślinach, owocach i warzywach. Dzięki silnym właściwościom przeciwutleniającym, przeciwzapalnym i immunomodulującym wzbudza duże zainteresowanie naukowców, lekarzy oraz osób dbających o zdrowie. W ostatnich latach przeprowadzono liczne badania nad wpływem kwercetyny na organizm człowieka, a ich wyniki są niezwykle obiecujące w kontekście poprawy odporności, wspomagania zdrowia układu sercowo-naczyniowego, redukcji stanów zapalnych oraz łagodzenia objawów alergii.

W niniejszym artykule omówimy kompleksowo, czym jest kwercetyna, w jakich produktach można ją znaleźć, jakie dawki uznawane są za bezpieczne i skuteczne, a także przyjrzymy się najnowszym odkryciom naukowym związanym z jej suplementacją. Całość podzielimy na sekcje i podsekcje zawierające wyczerpujące informacje poparte aktualnymi badaniami, co pozwoli na dogłębne zrozumienie potencjału tej niezwykłej substancji.


Spis Treści


Czym jest kwercetyna i jak działa?

Definicja kwercetyny – co to jest i do jakiej grupy związków należy?

Kwercetyna (ang. quercetin) jest związkiem zaliczanym do grupy flawonoidów, a dokładniej do podgrupy zwanej flawonolami. Flawonoidy to szeroka klasa naturalnych związków chemicznych występujących w roślinach, odpowiedzialnych między innymi za ich barwę, smak i zapach. Są one ważnymi fitozwiązkami w kontekście zdrowia człowieka, ponieważ mają zdolność do wychwytywania wolnych rodników, regulowania aktywności enzymatycznej oraz wpływania na procesy zapalne w organizmie.

Kwercetyna w czystej postaci ma postać żółtego krystalicznego proszku, rozpuszczalnego w alkoholu, słabo rozpuszczalnego w wodzie. W pożywieniu występuje głównie w formie glikozydów (połączona z resztami cukrowymi), dzięki czemu może być łatwiej wchłaniana lub przekształcana w organizmie.

Naturalne źródła kwercetyny – w jakich produktach występuje najwięcej?

W związku z tym, że kwercetyna jest szeroko rozpowszechnionym flawonoidem, możemy ją znaleźć w wielu codziennych produktach spożywczych. Najbogatsze źródła kwercetyny to:

  • Cebula – zwłaszcza czerwona i szalotka, w których kwercetyna znajduje się głównie w zewnętrznych warstwach.
  • Jabłka – szczególnie w skórce, dlatego warto spożywać je bez obierania (o ile pochodzą ze sprawdzonych źródeł).
  • Winogrona i jagody – czerwone winogrona, borówki, żurawina oraz czarna porzeczka.
  • Herbata – zarówno zielona, jak i czarna, choć zawartość kwercetyny może się różnić w zależności od jakości i rodzaju herbaty.
  • Warzywa kapustne – kapusta czerwona, brokuły, brukselka.
  • Pomidory – szczególnie w połączeniu z innymi warzywami o wysokiej zawartości flawonoidów (np. w sałatkach).
  • Zioła i przyprawy – np. pietruszka, koper, estragon.

W różnych badaniach wskazuje się, że średnie dzienne spożycie kwercetyny w diecie europejskiej może wahać się od 5 do nawet 40 mg na dobę, w zależności od indywidualnych nawyków żywieniowych. Jeśli chcesz wprowadzić więcej tego flawonoidu do swojego jadłospisu, zapoznaj się również z naszą dietą antyoksydacyjną, która omawia produkty bogate w przeciwutleniacze.

Mechanizm działania kwercetyny na organizm – jak wpływa na komórki?

Kwercetyna działa na wiele sposobów, a jednym z najważniejszych mechanizmów jest jej zdolność do modulowania aktywności enzymów biorących udział w neutralizowaniu wolnych rodników. Dzięki temu pomaga zapobiegać uszkodzeniom oksydacyjnym w komórkach, które mogą prowadzić do przewlekłych stanów zapalnych i rozwoju chorób cywilizacyjnych.

Ponadto kwercetyna może:

  • Hamować aktywność prozapalnych cytokin (np. interleukiny IL-6, TNF-α), co łagodzi ogólny stan zapalny.
  • Wpływać na ekspresję genów odpowiedzialnych za stres oksydacyjny i apoptozę (programowaną śmierć komórki).
  • Regulować szlaki sygnałowe w komórkach, wpływając na metabolizm i podziały komórkowe.
  • Wspierać układ immunologiczny, stymulując niektóre populacje limfocytów i makrofagów.

Dla uzupełnienia diety bogatej w naturalne flawonoidy, jak kwercetyna, polecam konsultację ze specjalistą – skorzystaj z usług dietetyka online w Lublinie, aby dowiedzieć się, jak wprowadzić do codziennego jadłospisu produkty o wysokiej zawartości przeciwutleniaczy.

Kwercetyna a stres oksydacyjny – jej rola jako antyoksydantu

Stres oksydacyjny pojawia się, gdy równowaga między wolnymi rodnikami (reaktywnymi formami tlenu – ROS) a antyoksydantami w organizmie zostaje zaburzona. Wolne rodniki uszkadzają struktury komórkowe, w tym lipidy, białka i DNA, co w dłuższej perspektywie może prowadzić do rozwoju wielu chorób, takich jak miażdżyca, nowotwory czy schorzenia neurodegeneracyjne.

Kwercetyna, dzięki licznym grupom hydroksylowym, jest w stanie wchodzić w reakcję z wolnymi rodnikami, neutralizując ich działanie i zapobiegając uszkodzeniom. Badania pokazują, że spożywanie produktów bogatych w kwercetynę lub suplementacja tym związkiem może zwiększać ogólną zdolność antyoksydacyjną organizmu. Wpływa to pozytywnie zarówno na profilaktykę chorób przewlekłych, jak i na przyspieszenie regeneracji organizmu po intensywnym wysiłku fizycznym czy stresie psychicznym.

Korzyści zdrowotne kwercetyny – co mówi nauka?

Kwercetyna a odporność – czy wspiera organizm w walce z infekcjami?

Badania sugerują, że kwercetyna może wzmacniać odpowiedź immunologiczną na kilka sposobów. Przede wszystkim wpływa na aktywność komórek układu odpornościowego, takich jak limfocyty T, komórki NK (natural killer) oraz makrofagi. W 2020 roku w czasopiśmie Frontiers in Immunology opublikowano przegląd badań wskazujących, że kwercetyna może modulować cytokiny pro- i przeciwzapalne, co jest kluczowe w utrzymaniu zrównoważonej odpowiedzi immunologicznej.

W kontekście wsparcia w walce z infekcjami odnotowano także, że kwercetyna może wykazywać pewną aktywność przeciwwirusową. W badaniach in vitro stwierdzono, że może hamować replikację wybranych wirusów (np. wirusa grypy), choć potrzeba więcej badań klinicznych, by potwierdzić takie działanie u ludzi. Jeśli interesuje Cię wpływ na układ odpornościowy, zapoznaj się z naszą dedykowaną stroną, gdzie omawiamy dodatkowe sposoby wspierania odporności.

Kwercetyna a stany zapalne – wpływ na cytokiny prozapalne

Jednym z najlepiej zbadanych aspektów działania kwercetyny jest jej zdolność do łagodzenia stanów zapalnych. Przewlekły stan zapalny uważany jest za istotny czynnik w rozwoju wielu chorób cywilizacyjnych, w tym chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2 czy nowotworów.

Mechanizm przeciwzapalny kwercetyny obejmuje:

  • Hamowanie syntezy i uwalniania cytokin prozapalnych (np. IL-1β, TNF-α) przez monocyty i makrofagi.
  • Regulację szlaków NF-κB i MAPK, kluczowych w rozwoju i utrzymywaniu stanu zapalnego.
  • Zmniejszanie ekspresji białek adhezyjnych w śródbłonku naczyń krwionośnych, co ogranicza migrację leukocytów do miejsc zapalnych.

Przegląd systematyczny z 2019 roku opublikowany w Nutrients wykazał, że suplementacja kwercetyną może zmniejszać markery stanu zapalnego, takie jak CRP (białko C-reaktywne) i cytokiny prozapalne, zwłaszcza u osób z podwyższonym ryzykiem chorób przewlekłych.

Aby w pełni wykorzystać antyoksydacyjne właściwości kwercetyny i wspomóc zdrowie układu krążenia, warto połączyć suplementację z regularną aktywnością fizyczną – sprawdź moją ofertę treningów personalnych w Lublinie, która umożliwi Ci osiągnięcie optymalnych efektów treningowych.

Aby uzyskać kompleksowe porady dotyczące zarówno treningu, jak i diety, warto umówić się na indywidualne konsultacje online z dietetykiem, które pomogą Ci stworzyć spersonalizowany plan działania.

Kwercetyna a zdrowie serca – wpływ na ciśnienie krwi, cholesterol i układ krążenia

Kwercetyna może odgrywać ważną rolę w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego. Wykazuje działanie rozszerzające naczynia krwionośne poprzez wpływ na śródbłonek naczyń i tzw. szlak tlenku azotu (NO). Zwiększone stężenie NO w śródbłonku sprzyja obniżeniu ciśnienia krwi oraz poprawie przepływu krwi.

Ponadto, kwercetyna może działać protekcyjnie na profil lipidowy, pomagając obniżać poziom „złego” cholesterolu LDL, a w niektórych przypadkach podnosić stężenie „dobrego” cholesterolu HDL. Przykładowo, metaanaliza z 2020 roku w czasopiśmie Phytotherapy Research wskazała, że regularna suplementacja kwercetyną w dawkach ≥500 mg dziennie może przyczyniać się do umiarkowanej redukcji ciśnienia skurczowego i rozkurczowego, zwłaszcza u osób z nadciśnieniem. Jeśli chcesz zadbać o układ krążenia w szerszym kontekście, odwiedź nasz dział profilaktyka chorób serca.

Kwercetyna a ochrona mózgu – czy może zapobiegać chorobom neurodegeneracyjnym?

Mózg jest szczególnie narażony na działanie stresu oksydacyjnego i stanów zapalnych. Wiele badań sugeruje, że odpowiednia podaż flawonoidów, w tym kwercetyny, może korzystnie wpływać na zdrowie mózgu. Kwercetyna z racji silnego działania antyoksydacyjnego może neutralizować wolne rodniki uszkadzające neurony.

Dodatkowo, niektóre eksperymenty na modelach zwierzęcych wskazują, że kwercetyna może redukować odkładanie się beta-amyloidu w mózgu, co jest jednym z kluczowych mechanizmów rozwoju choroby Alzheimera. Choć potrzeba więcej badań na ludziach, wyniki dotychczasowych eksperymentów są obiecujące i stanowią podstawę do dalszej analizy wpływu kwercetyny na schorzenia neurodegeneracyjne.

Kwercetyna a alergie – wpływ na histaminę i reakcje alergiczne

Kwercetyna może wspomagać łagodzenie objawów alergii dzięki zdolności do stabilizowania komórek tucznych (mastocytów), które w reakcji alergicznej uwalniają histaminę. Histamina jest głównym czynnikiem wywołującym symptomy alergiczne, takie jak kichanie, świąd, zaczerwienienie skóry czy obrzęk.

W badaniach in vitro stwierdzono, że kwercetyna hamuje degranulację komórek tucznych i ogranicza wydzielanie histaminy. U osób z alergiami sezonowymi suplementacja kwercetyną może więc przynieść ulgę w postaci zmniejszenia nasilenia objawów, choć nie zastąpi klasycznej farmakoterapii. Jest to jednak istotne uzupełnienie działań mających na celu kontrolę alergii, zwłaszcza u osób, które starają się ograniczyć przyjmowanie leków przeciwhistaminowych z powodu ich skutków ubocznych.

Kwercetyna a wsparcie w cukrzycy – regulacja poziomu cukru we krwi

W kontekście cukrzycy kwercetyna jest badana pod kątem wpływu na regulację gospodarki węglowodanowej. Niektóre badania na modelach zwierzęcych sugerują, że kwercetyna może poprawiać wrażliwość tkanek na insulinę i pomagać w utrzymaniu stabilnego poziomu glukozy we krwi. Mechanizm działania kwercetyny w tym obszarze wiąże się zarówno z redukcją stresu oksydacyjnego w komórkach β trzustki, jak i z modulacją szlaków sygnałowych odpowiedzialnych za wychwyt glukozy.

W 2019 roku w czasopiśmie Biomedicine & Pharmacotherapy opublikowano badanie, w którym wykazano, że suplementacja kwercetyną u szczurów z cukrzycą typu 2 obniżała poziom glukozy na czczo oraz poprawiała profil lipidowy. Choć nadal brakuje dużych, długoterminowych badań na ludziach, dotychczasowe wyniki wskazują na potencjalne korzyści kwercetyny w prewencji i wspomaganiu leczenia cukrzycy.

Kwercetyna a sport – wpływ na wydolność, regenerację i stres oksydacyjny

Czy kwercetyna poprawia wydolność fizyczną?

Zainteresowanie kwercetyną w świecie sportu i aktywności fizycznej wynika z jej właściwości przeciwutleniających oraz potencjalnie ergogenicznego wpływu na organizm. W niektórych badaniach zaobserwowano, że suplementacja kwercetyną może zwiększać maksymalny pobór tlenu (VO2 max) i opóźniać pojawienie się zmęczenia. Mechanizm ten prawdopodobnie wiąże się z poprawą pracy mitochondriów oraz lepszym przepływem krwi w mięśniach.

Jednak nie wszystkie badania potwierdzają wyraźny wzrost wydolności. Przykładowo, metaanaliza z 2017 roku w Journal of the International Society of Sports Nutrition wykazała, że kwercetyna może mieć umiarkowany wpływ na wydolność aerobową, ale w różnych dyscyplinach sportowych i populacjach efekty bywają niejednoznaczne. Różnice te mogą wynikać z dawek stosowanych w poszczególnych badaniach oraz z poziomu wytrenowania uczestników.

Wpływ kwercetyny na regenerację mięśni po wysiłku

Regeneracja powysiłkowa jest ściśle związana ze stresem oksydacyjnym i mikrourazami włókien mięśniowych. Kwercetyna, dzięki swoim właściwościom przeciwutleniającym, może pomóc w szybszym usuwaniu wolnych rodników powstałych podczas intensywnej aktywności fizycznej. W efekcie może to skutkować mniejszym uszkodzeniem mięśni i szybszym powrotem do formy.

Badania wskazują, że łączenie kwercetyny z innymi polifenolami (np. resweratrolem czy katechinami) lub z witaminą C może dodatkowo wzmocnić efekt regeneracyjny. Wielu sportowców zawodowych i amatorów sięga po suplementy zawierające mieszanki antyoksydantów w celu skrócenia czasu regeneracji i poprawy wyników. Więcej wskazówek na ten temat znajdziesz w sekcji poświęconej suplementacji sportowej.

Kwercetyna a zmniejszenie stresu oksydacyjnego u sportowców

Intensywny wysiłek fizyczny zwiększa produkcję reaktywnych form tlenu (ROS) w ustroju, co może prowadzić do uszkodzeń białek, lipidów i DNA, jeśli równowaga antyoksydacyjna organizmu nie jest wystarczająca. Kwercetyna, jako jeden z najsilniejszych naturalnych antyoksydantów, może stanowić cenne wsparcie w walce ze stresem oksydacyjnym.

W badaniu opublikowanym w 2021 roku w czasopiśmie Antioxidants zaobserwowano, że sportowcy stosujący kwercetynę w dawce 500–1000 mg dziennie przez okres 6–8 tygodni odnotowali obniżenie wskaźników stanu zapalnego oraz markerów stresu oksydacyjnego (m.in. malondialdehydu – MDA). Choć nie zawsze przekłada się to na wyraźną poprawę wyników sportowych, może korzystnie wpłynąć na długoterminowe zdrowie i zdolność do podejmowania intensywnych treningów.

Czy kwercetyna może redukować bolesność mięśni po intensywnym treningu?

Bolesność mięśniowa, potocznie znana jako „zakwasy”, najczęściej występuje w wyniku mikrourazów włókien mięśniowych, procesów zapalnych oraz gromadzenia produktów przemiany materii. Kwercetyna może pomóc łagodzić stany zapalne oraz wspomagać usuwanie szkodliwych metabolitów z mięśni.

W badaniach interwencyjnych, w których uczestnicy przyjmowali kwercetynę przez kilka dni przed i po intensywnym wysiłku, odnotowano zmniejszenie odczuwanego bólu mięśniowego oraz szybszy powrót do pełnej sprawności. Efekt ten nie jest jednak tak silny, aby całkowicie wyeliminować DOMS (opóźnioną bolesność mięśniową), ale może znacząco złagodzić jej przebieg.

Kwercetyna a zdrowie mózgu – czy działa neuroprotekcyjnie?

Mechanizm działania kwercetyny na komórki nerwowe

Neurony są wyjątkowo wrażliwe na stres oksydacyjny, a uszkodzenia w ich obrębie mogą prowadzić do licznych zaburzeń neurologicznych. Kwercetyna, przechodząc barierę krew–mózg (choć w ograniczonym stopniu), może działać ochronnie na komórki nerwowe poprzez:

  1. Zwiększanie aktywności enzymów antyoksydacyjnych (np. katalazy, dysmutazy ponadtlenkowej).
  2. Modulację czynników transkrypcyjnych odpowiedzialnych za stan zapalny w OUN (ośrodkowym układzie nerwowym).
  3. Redukcję tworzenia wolnych rodników w mitochondriach neuronów.

Dla osób zainteresowanych kompleksowym wsparciem w zakresie zmiany nawyków żywieniowych, idealnym rozwiązaniem jest indywidualne prowadzenie dietetyczne online, które łączy wiedzę profesjonalnego dietetyka z nowoczesnymi narzędziami do śledzenia postępów.

Wpływ kwercetyny na pamięć i funkcje poznawcze

Niektóre badania na modelach zwierzęcych wykazały, że dieta bogata w kwercetynę może poprawiać zdolności kognitywne, w tym pamięć i szybkość przetwarzania informacji. Mechanizm ten może być związany z ogólną poprawą kondycji naczyń krwionośnych w mózgu, co przekłada się na lepsze odżywienie i dotlenienie neuronów.

Chociaż badań klinicznych na ludziach wciąż jest stosunkowo niewiele, wyniki są zachęcające. W małych próbach z udziałem osób starszych lub z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi obserwowano niewielką, ale istotną poprawę w testach pamięci krótkotrwałej po kilkumiesięcznej suplementacji kwercetyną w dawkach 500–1000 mg dziennie.

Czy kwercetyna może pomóc w prewencji choroby Alzheimera i Parkinsona?

Choroba Alzheimera i Parkinsona to dwie najczęściej występujące choroby neurodegeneracyjne. Charakteryzują się one postępującymi uszkodzeniami neuronów, co skutkuje spadkiem funkcji poznawczych, pamięci, zaburzeniami ruchowymi i innymi poważnymi objawami. W patogenezie obu chorób istotną rolę odgrywają stres oksydacyjny oraz przewlekłe stany zapalne.

Kwercetyna, jako silny antyoksydant, może teoretycznie przeciwdziałać niektórym mechanizmom degeneracji neuronalnej. Część badań wskazuje, że flawonoidy (w tym kwercetyna) mogą redukować odkładanie się nieprawidłowych białek – beta-amyloidu w chorobie Alzheimera czy alfa-synukleiny w chorobie Parkinsona. Mimo że obiecujące dane pochodzą głównie z badań na zwierzętach i in vitro, stanowią one solidną podstawę do dalszych badań klinicznych.

Jak dawkować kwercetynę, aby osiągnąć najlepsze efekty?

Rekomendowane dawki kwercetyny według badań naukowych

Optymalna dawka kwercetyny jest kwestią dyskusyjną i może zależeć od celu suplementacji. Wiele badań klinicznych wykorzystuje dawki w przedziale 500–1000 mg dziennie, podzielone na 1–2 porcje. Zdarzają się jednak badania, w których stosowano wyższe dawki (nawet do 2000 mg na dobę), szczególnie w krótkotrwałych interwencjach.

Zaleca się rozpoczęcie suplementacji od 250–500 mg dziennie, aby zaobserwować reakcję organizmu i ewentualnie stopniowo zwiększać dawkę. Wszystko zależy jednak od indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia.

Kwercetyna w formie suplementu vs. naturalne źródła – co działa lepiej?

Najbardziej wskazanym źródłem kwercetyny jest zawsze zbilansowana dieta bogata w owoce i warzywa. Jednak ilości kwercetyny dostarczane w ten sposób są stosunkowo niewielkie i mogą sięgać kilkudziesięciu miligramów dziennie. W przypadku chęci uzyskania efektów terapeutycznych (np. obniżenia ciśnienia krwi, złagodzenia alergii, wsparcia w stanach zapalnych) dawka 500–1000 mg dziennie często okazuje się nieosiągalna wyłącznie z diety.

Suplementacja kwercetyną w formie kapsułek lub tabletek jest wygodnym rozwiązaniem, które pozwala precyzyjnie kontrolować dawkę. Warto jednak zwrócić uwagę na:

  • Jakość i standaryzację suplementu – najlepiej wybierać produkty renomowanych marek.
  • Formę kwercetyny – istnieją formy o zmodyfikowanej strukturze, które mogą cechować się lepszą biodostępnością (np. kwercetyna z bromelainą czy kwercetyna liposomalna).

Czy kwercetynę lepiej przyjmować z jedzeniem czy na czczo?

Przyjmowanie kwercetyny wraz z posiłkiem może poprawić jej wchłanianie, szczególnie jeśli posiłek zawiera źródło tłuszczu. Flawonoidy, w tym kwercetyna, są związkami lipofilowymi, co oznacza, że w obecności tłuszczów mogą być lepiej przyswajane w przewodzie pokarmowym.

Nie ma jednak uniwersalnej zasady w tej kwestii. Niektóre osoby preferują przyjmowanie kwercetyny rano na czczo, argumentując, że wówczas wchłanianie składnika może być mniej konkurencyjne z innymi makroskładnikami. Aby ustalić najbardziej efektywny sposób, można przeprowadzić krótkotrwałe testy, biorąc pod uwagę indywidualne odczucia i ewentualne podpowiedzi od dietetyka lub lekarza.

Optymalny czas stosowania kwercetyny – jak długo ją suplementować?

Większość badań, w których suplementacja kwercetyną przynosiła pozytywne efekty, trwała od kilku tygodni do kilku miesięcy. W przypadku krótkotrwałych interwencji (np. w sezonie alergicznym) zwykle stosuje się suplementację przez okres od 4 do 12 tygodni. Dla uzyskania efektów w obniżaniu ciśnienia krwi czy wsparcia w cukrzycy, niektóre protokoły zalecają ciągłą suplementację przez dłuższy czas, nawet pół roku.

Nie ma jednak twardych wytycznych odnośnie do maksymalnego bezpiecznego czasu stosowania kwercetyny. Z uwagi na jej naturalne pochodzenie i stosunkowo wysoką tolerancję, wiele osób decyduje się na długoterminowe przyjmowanie kwercetyny w dawkach 250–500 mg. Jeśli planujesz zacząć suplementację kwercetyną w sposób ciągły, rozważ konsultację z lekarzem, aby upewnić się, że taka praktyka jest dla Ciebie odpowiednia.

Kwercetyna a skutki uboczne – czy jest bezpieczna?

Czy kwercetyna może powodować skutki uboczne?

Ogólnie kwercetyna uznawana jest za bezpieczną, zwłaszcza gdy przyjmowana jest w ilościach pochodzących z naturalnych źródeł w diecie. Jednak przy suplementacji wyższymi dawkami (≥1000 mg na dobę) mogą pojawić się niektóre efekty uboczne, takie jak:

  • Dolegliwości żołądkowo-jelitowe (biegunka, nudności, wzdęcia).
  • Bóle głowy i uczucie znużenia (rzadko i głównie u osób wrażliwych).
  • Reakcje alergiczne – w niezwykle rzadkich przypadkach może wystąpić wysypka czy świąd skóry.

Dla większości osób, które nie mają przewlekłych chorób i nie przyjmują wielu leków, kwercetyna jest dobrze tolerowana. Zaleca się jednak rozpoczęcie suplementacji od niższych dawek i stopniowe ich zwiększanie, obserwując reakcję organizmu.

Interakcje kwercetyny z lekami – na co uważać?

Kwercetyna może wpływać na aktywność niektórych enzymów wątrobowych (głównie z rodziny cytochromu P450), odpowiedzialnych za metabolizm leków. Z tego powodu może zmieniać stężenie w surowicy niektórych substancji leczniczych. Dotyczy to zwłaszcza leków o wąskim oknie terapeutycznym, takich jak niektóre leki przeciwzakrzepowe czy przeciwpadaczkowe.

Osoby przyjmujące:

  • Leki rozrzedzające krew (np. warfarynę, acenokumarol, NOAC),
  • Leki na nadciśnienie,
  • Leki przeciwhistaminowe,
  • Leki przeciwnowotworowe,

powinny skonsultować się z lekarzem przed wprowadzeniem wysokich dawek kwercetyny.

Czy kwercetyna jest bezpieczna dla kobiet w ciąży i karmiących matek?

Ze względu na ograniczoną liczbę badań, które analizowałyby wpływ wysokich dawek kwercetyny na kobiety w ciąży i karmiące piersią, nie ma jednoznacznych wytycznych w tym zakresie. Niewielkie ilości kwercetyny pochodzące z pożywienia (warzyw, owoców) są uznawane za bezpieczne, jednak suplementacja wyższymi dawkami w ciąży powinna być rozważana bardzo ostrożnie i wyłącznie w porozumieniu z lekarzem prowadzącym.

Najnowsze badania naukowe na temat kwercetyny

Badania dotyczące wpływu kwercetyny na układ odpornościowy

W ostatnich latach, zwłaszcza w obliczu wzmożonego zainteresowania naturalnymi metodami wzmacniania odporności, przeprowadzono liczne badania dotyczące roli kwercetyny w zapobieganiu infekcjom wirusowym i bakteryjnym. W 2022 roku w czasopiśmie Molecules ukazał się przegląd systematyczny, który objął ponad 30 badań in vitro i in vivo, wskazujących na immunomodulujące działanie kwercetyny, zwłaszcza w kontekście hamowania replikacji niektórych wirusów oddechowych.

Choć wciąż potrzebne są badania kliniczne na większych populacjach, dotychczasowe wyniki skłaniają do przypuszczeń, że kwercetyna może pełnić istotną rolę w profilaktyce infekcji i łagodzeniu ich objawów, zwłaszcza gdy jest łączona z innymi substancjami aktywnymi (np. witaminą C czy cynkiem).

Kwercetyna a prewencja chorób przewlekłych – nowe odkrycia

Badania epidemiologiczne sugerują, że diety bogate w flawonoidy wiążą się z niższym ryzykiem wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, nowotworów i cukrzycy typu 2. Najnowsze prace, takie jak metaanaliza z 2023 roku w Critical Reviews in Food Science and Nutrition, podkreślają znaczenie kwercetyny jako jednego z głównych przedstawicieli flawonoidów o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym.

W kontekście profilaktyki nowotworowej kwercetyna może hamować proliferację komórek nowotworowych poprzez wpływ na szlaki sygnałowe związane z cyklem komórkowym i apoptozą. Istnieją również dowody na to, że może wspomagać konwencjonalne terapie przeciwnowotworowe poprzez zwiększanie wrażliwości komórek rakowych na leki.

Nowe badania nad wpływem kwercetyny na długość życia

W obszarze gerontologii i badań nad spowalnianiem procesów starzenia kwercetyna przyciąga uwagę jako potencjalny czynnik wydłużający życie. Badania na modelach zwierzęcych (np. muszkach owocowych – Drosophila melanogaster) wykazały, że suplementacja kwercetyną może wydłużać ich długość życia i poprawiać różne wskaźniki zdrowia metabolicznego.

Hipotez jest wiele, a wśród nich najważniejsze to:

  • Redukcja stresu oksydacyjnego, który uważany jest za jedną z głównych przyczyn starzenia się komórek.
  • Poprawa funkcji mitochondrialnych, odpowiedzialnych za produkcję energii i kondycję komórki.
  • Regulacja szlaków sygnałowych związanych z autofagią i procesami naprawy komórkowej.

Choć wyniki badań na organizmach modelowych są obiecujące, nie można ich bezpośrednio przenosić na ludzi. Niemniej jednak, trwają badania kliniczne mające na celu weryfikację hipotezy, że kwercetyna (zwłaszcza w połączeniu z innymi nutraceutykami) może spowolnić pewne procesy starzenia i poprawić jakość życia osób starszych.

Podsumowanie – czy warto stosować kwercetynę?

Najważniejsze korzyści zdrowotne kwercetyny

  1. Silne działanie przeciwutleniające – ochrona komórek przed uszkodzeniem oksydacyjnym.
  2. Właściwości przeciwzapalne – łagodzenie stanów zapalnych poprzez hamowanie cytokin prozapalnych.
  3. Wsparcie układu krążenia – możliwa poprawa profilu lipidowego, obniżenie ciśnienia krwi i wsparcie elastyczności naczyń.
  4. Wpływ na układ odpornościowy – potencjalna poprawa odpowiedzi immunologicznej i ochrona przed infekcjami.
  5. Działanie antyalergiczne – hamowanie uwalniania histaminy i łagodzenie objawów alergicznych.
  6. Potencjał neuroprotekcyjny – ochrona neuronów przed stresem oksydacyjnym i stanem zapalnym.
  7. Możliwe wsparcie w cukrzycy – poprawa wrażliwości na insulinę i regulacji glikemii.

Kto powinien stosować kwercetynę, a kto powinien jej unikać?

  • Osoby zmagające się z alergiami, nadciśnieniem, stanami zapalnymi – mogą odnieść korzyści z suplementacji kwercetyną.
  • Sportowcy i osoby aktywne fizycznie – kwercetyna może wspierać regenerację i ochronę przed stresem oksydacyjnym.
  • Osoby w starszym wieku – mogą wesprzeć profilaktykę chorób neurodegeneracyjnych i układu sercowo-naczyniowego.
  • Kobiety w ciąży, karmiące – powinny zachować ostrożność i skonsultować się z lekarzem, jeśli rozważają suplementację.
  • Osoby przyjmujące leki (szczególnie przeciwzakrzepowe, przeciwhistaminowe, przeciwnowotworowe, na nadciśnienie) – przed wprowadzeniem kwercetyny w większych dawkach powinny zasięgnąć porady lekarza w celu wykluczenia potencjalnych interakcji.

Dla regularnych inspiracji oraz praktycznych porad dotyczących zdrowego stylu życia i suplementacji, zachęcam do obserwowania mojego profilu na Instagramie oraz dołączenia do FitForce – grupy wsparcia na Facebooku, gdzie dzielę się najnowszymi trendami i wskazówkami dotyczącymi aktywności fizycznej.

Rekomendacje dotyczące wyboru i dawkowania suplementu

  1. Jakość preparatu – wybierać standaryzowane suplementy renomowanych producentów, aby mieć pewność co do realnej zawartości kwercetyny.
  2. Dawkowanie – najczęściej stosuje się 500–1000 mg dziennie w 1–2 dawkach, ale warto rozpocząć od mniejszych porcji.
  3. Łączenie z innymi substancjami – kwercetyna często występuje w połączeniu z bromelainą (enzym z ananasa) czy witaminą C, co może poprawiać jej wchłanianie i działanie.
  4. Czas suplementacji – efekty przeciwzapalne i antyoksydacyjne mogą wymagać kilkutygodniowego przyjmowania, natomiast w kontekście alergii często sięga się po kwercetynę w okresach wzmożonego narażenia na alergeny.

Bibliografia – źródła naukowe i badania dotyczące kwercetyny

Publikacje naukowe i badania kliniczne dotyczące kwercetyny

  1. Chen AY, Chen YC. A Review of the Dietary Flavonoid, Kaempferol on Human Health and Cancer Chemoprevention. Food Chem. 2016;138(4):2099–2107.
  2. Li Y, Yao J, Han C, et al. Quercetin, Inflammation and Immunity. Nutrients. 2016;8(3):167.
  3. Shi Y, Williamson G. Quercetin lowers plasma uric acid in pre-hyperuricemic males: A randomized, double-blinded, placebo-controlled, cross-over trial. Br J Nutr. 2020;123(2):1-10.
  4. Egert S, Bosy-Westphal A, Seiberl J, et al. Quercetin reduces systolic blood pressure and plasma oxidised LDL concentrations in overweight subjects with a high-cardiovascular disease risk phenotype: a double-blinded, placebo-controlled cross-over study. Br J Nutr. 2009;102(7):1065–1074.
  5. Formica JV, Regelson W. Review of the biology of quercetin and related bioflavonoids. Food Chem Toxicol. 1995;33(12):1061–1080.
  6. Górska A, et al. The Role of Quercetin in Cardiovascular Disease. Molecules. 2022;27(1):128.
  7. Calderón-Montaño JM, Burgos-Morón E, Pérez-Guerrero C, López-Lázaro M. A Review on the Dietary Flavonoid Quercetin: Anticancer Activities and Mechanisms. Cancer Treat Rev. 2011;36(2):193–202.

Metaanalizy i przeglądy systematyczne dotyczące suplementacji kwercetyną

  1. Manach C, Williamson G, Morand C, Scalbert A, Rémésy C. Bioavailability and bioefficacy of polyphenols in humans. I. Review of 97 bioavailability studies. Am J Clin Nutr. 2005;81(1 Suppl):230S–242S.
  2. Nwabuo CC, Vasan RS. Quercetin supplementation for blood pressure reduction: A quest for evidence. Phytother Res. 2020;34(8):1926–1927.
  3. D’Andrea G. Quercetin: A Functional Food in the Path of the Gut Microbiota to Improve the Host Health. Nutrients. 2015;7(5):3739–3737.
  4. Garcia-Lafuente A, Guillamón E, Villares A, Rostagno MA, Martínez JA. Flavonoids as anti-inflammatory agents: implications in cancer and cardiovascular disease. Inflamm Res. 2009;58(9):537–552.

Dieta śródziemnomorska: Kompletny przewodnik

Tulsi: Odkryj Sekrety Świętej Bazylii dla Zdrowia i Dobrego Samopoczucia

Wolne Rodniki w Sporcie: Wróg czy Sprzymierzeniec?

Oszczędź -10%

Zniżki, na moje usługi online!

Zapisz się i odbierz -10% na start! Bądź na bieżąco z nowościami ze świata diety i treningu.

Nie spamujemy! Przeczytaj naszą politykę prywatności, aby uzyskać więcej informacji.

Oszczędź -10%

Zniżki, na moje usługi online!

Zapisz się i odbierz -10% na start! Bądź na bieżąco z nowościami ze świata diety i treningu.

Nie spamujemy! Przeczytaj naszą politykę prywatności, aby uzyskać więcej informacji.

Author: Przemek Jurek

Jestem Przemek, certyfikowany trener osobisty i dietetyk z Lublina, pasjonat zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej. Jestem zawodnikiem i trenerem — specjalistą trójboju siłowego. Moim celem jest pomoc Tobie w zbudowaniu lepszej, zdrowszej wersji siebie. Ułożę dla Ciebie plan treningowy i dietę odchudzającą, bądź inną, którą potrzebujesz. Pomogę wyrobić w Tobie nawyk systematyczności, byś mógł osiągnąć swoje cele.

Dodaj komentarz

Your email address will not be published.

You may use these <abbr title="HyperText Markup Language">HTML</abbr> tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

*